Nr 3/MK/KRFS/2022
Warszawa, 7 lutego 2022 r.

Szanowny Pan 
Tadeusz Kościński 
Minister Finansów

Szanowny Pan
Marek Wiewióra
Dyrektor Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego
w Ministerstwie Finansów

Do wiadomości:
Szanowny Pan
dr Marcin Lachowicz
Dyrektor Departamentu Polityki Podatkowej w Ministerstwie Finansów

Szanowni Państwo,

Krajowa Rada Forów Skarbników JST, działająca przy Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego powzięła w ostatnim czasie informację, że Krajowy Zjazd Doradców Podatkowych 16 stycznia 2022 r. podjął uchwałę nr 55/2022, wprowadzającą w zasadach etyki doradców podatkowych zakaz świadczenia usług dla organów podatkowych lub urzędów obsługujących te organy w związku z rozstrzyganiem indywidualnych spraw podatników.

Jak rozumiemy zgodność z prawem wskazanej uchwały jest teraz przedmiotem oceny przez Ministra Finansów. W związku z tym zwracamy uwagę, że utrzymanie uchwały w mocy w istotny sposób wpłynie na lokalne samorządy uniemożliwiając im korzystanie z profesjonalnego wsparcia w obszarze podatków lokalnych, co może mieć znaczące przełożenie na wpływy budżetowe z tego tytułu. 

Warto przypomnieć, że w ostatnich latach szereg gmin sięgało po wsparcie osób będących doradcami podatkowymi w zakresie sporów podatkowych, z którymi mierzą się obecnie samorządy. Związane to było z wieloma czynnikami.

Przede wszystkim, spory tego rodzaju w dużej mierze dotyczą podatku od nieruchomości. Przepisy regulujące ten podatek są niezwykle skomplikowane, a ich wykładnia wymaga specjalistycznej wiedzy (zarówno podatkowej, procesowej, jak i technicznej). Z uwagi na ograniczenia kadrowe oraz szereg zadań własnych lub zleconych, częstokroć samorządy – szczególnie te mniejsze – nie mogą sobie pozwolić na rozbudowane działy zatrudniające specjalistów w podatku od nieruchomości. Równocześnie w praktyce trudno jest znaleźć w obszarach wiejskich lub małych miastach wyspecjalizowanych w sporach w tej materii urzędników, mogących wesprzeć gminę w takich postępowaniach.

Po drugie - spory w podatku od nieruchomości najczęściej dotyczą składanych przez podatników wniosków o stwierdzenie i zwrot nadpłaty. Niejednokrotnie spory te dotyczą wielomilionowych kwot żądanych nadpłat i tym samym istotnie przekładają się na budżet samorządowy. Niezbędne jest zatem dołożenie najwyższej możliwej staranności w rozpatrywaniu takich wniosków i weryfikowaniu ich zasadności. 

Po trzecie – podatnicy występujący z wnioskami o zwrot nadpłaty w większości przypadków korzystają ze wsparcia renomowanych kancelarii doradztwa podatkowego czy też dużych firm doradczych. Równocześnie podmioty te wykorzystują ograniczenia organizacyjne lub merytoryczne samorządów. Możliwość sięgania w skomplikowanych sprawach po analogiczne wsparcie przez samorządowe organy podatkowe zapewniała dotychczas swoistą „równość broni” i możliwość nawiązania równorzędnej dyskusji z podatnikami w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości podatkowej. 

Skutkiem zaś ww. uchwały może być uniemożliwienie doradcom współpracującym dotychczas z samorządami świadczenia na ich rzecz usług, a samym samorządom – sięganie po wysokiej klasy specjalistów od podatków lokalnych w ramach sporów z podatnikami. 

W ocenie Krajowej Rady Forów Skarbników JST uchwała godzi tym samym w uzasadniony interes publiczny, gdyż ogranicza samorządowym organom podatkowym krąg potencjalnych usługodawców do podmiotów mniej wyspecjalizowanych. 

Tym samym samorządy mogą mieć w przyszłości trudności z nawiązaniem równorzędnej dyskusji z profesjonalnymi pełnomocnikami podatników w ramach sporów podatkowych. Innymi słowy, gminy mogą zwyczajniej nie mieć dostępu do wiedzy i niezbędnych umiejętności, aby merytorycznie ocenić zgłoszone wnioski nadpłatowe i skutecznie im odmówić sytuacji nieuzasadnionych żądań.

Co więcej, niepokój budzi także fakt, że Uchwała w żaden sposób nie chroni interesów w toku, tj. nie stwierdza, że doradcy podatkowi związani z samorządami umowami podpisanymi przed dniem podjęcia uchwały mogą wywiązać się z podjętych wcześniej zobowiązań.

Ponadto należy zauważyć, że zakaz taki jest unikatowy dla kodeksu etyki doradców podatkowych. Podobnych ograniczeń nie mają ani radcy prawni, ani adwokaci, którzy uprawnieni są w takim samym zakresie do wykonywania czynności doradztwa podatkowego zgodnie z art. 3 ustawy z 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (tj. Dz. U. z 2021 r., poz. 2117).

Wydaję się nieuzasadnionym możliwość korzystania w takim samym zakresie jedynie z usług radców prawnych i adwokatów (którzy nie zawsze specjalizują się w prawie podatkowym) a wykluczenie możliwości korzystania z takich usług świadczonych przez doradców podatkowych (zawodowo zajmujących się głównie prawem podatkowym).

Mając na względzie powyższe, Krajowa Rada Forów Skarbników JST zwraca się z uprzejmą prośbą o podjęcie przez Ministerstwo Finansów działań, które umożliwiłyby uchylenie uchwały i dalsze, niezakłócone korzystanie przez samorządy z usług prawnych świadczonych przez doradców podatkowych.

Z poważaniem,

Małgorzata Kern
Przewodnicząca Zarządu
Krajowej Rady Forów Skarbników JST

Pismo w formie PDF