W życiu każdego PR-owca, ale często osoby pełniącej funkcję prezesa, kierownika działu, jeśli w firmie lub jednostce nie ma osoby wyznaczonej do kontaktów z mediami, przychodzi moment w którym musi wystąpić przed kamerą. Jeśli nie ma doświadczenia w tego typu sytuacjach, może ogarnąć ją panika, a nawet lęk. Jak przygotować się do takiego wystąpienia, by wypaść wiarygodnie i profesjonalnie? Na co zwrócić uwagę, a czego unikać jak ognia? Oto krótki poradnik, który pozwoli Wam poradzić sobie podczas takiego publicznego wystąpienia.

Niezależnie od tego, czy jest to dłuższy wywiad, czy krótka tzw. „setka”, z której wykorzystane będzie 100% obrazu i 100% dźwięku naszej wypowiedzi, musimy zwrócić uwagę na kilka kluczowych elementów.

Teoria Mehrabiana

W latach 60’ XX w. Albert Mehrabian psycholog Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles przeprowadził serię eksperymentów, dotyczących komunikacji. Wg Mehrabiana na przekaz składa się:

  • treść wypowiedzi 7%
  • brzmienie głosu (głośność, intonacja, pauzy, parajęzyk) 38%
  • komunikację niewerbalną (mimika, ruchy ciała, dystans, gesty, postawa, wygląd zewnętrzny, ton i siła głosu, rytm wypowiedzi) 55%

Mehrabian udowodnił, że odbiorcy komunikatu w większości polegają na przekazie niewerbalnym i brzmieniu głosu, ignorując treść wypowiedzi. Dlatego tak istotne jest nie tylko co mówimy, ale jak wyglądamy przed kamerą.

Treść - Jak zacząć?

Przygotuj się do tematu rozmowy. Poproś przed wywiadem dziennikarza o jej zakres lub pytania, jakie mogą paść. Opracuj i przećwicz odpowiedzi, ale nie ucz się ich na pamięć. Odbiorca natychmiast wyczuje sztuczność.

Mów konkretnie i zwięźle. Postaraj się, by treść, którą chcesz przekazać zmieściła się w 30 sekundach. Doceni to w szczególności dziennikarz newsowy, który nie będzie musiał przeszukiwać nagranego materiału w poszukiwaniu zdań, które będą odpowiednie do emisji. Jeśli wiesz, że Twoja wypowiedź ma być wykorzystana tylko w jej fragmentach, unikaj takich zwrotów jak: „jak już wspomniałam/em”, „jak słusznie Pan zauważył” – widz nie będzie wiedział, do czego konkretnie się odwołujesz.

Głos

Mów wolno i wyraźnie! Choć to „oczywista oczywistość”, to w stresie często zapominamy o właściwej artykulacji i mamy tendencję do przyspieszania naszych wypowiedzi. Dlatego postaraj się, by mówić spokojnym, umiarkowanym tempem.

W krajach azjatyckich wysoki żeński głos uchodzi za ideał, to w naszym kręgu kulturowym, w szczególności w mediach, za pożądane uznaje się niskie głosy, zarówno kobiece, jak i męskie. Dlaczego? Audiolog Michael Fuchs zwraca uwagę, że niższy głos ma po prostu większą siłę perswazji. Nie każdego natura obdarzyła takim brzmieniem, jednak możemy popracować nad emisją głosu podczas szkoleń medialnych.

Niezależnie od tego, należy zwracać uwagę, by podczas występów przed kamerą nasz głos nie brzmiał piskliwie, nie drżał i nie załamywał się. Pomocne w zapanowaniu nad nim będą ćwiczenia oddechowe i artykulacyjne.

Jeśli masz tendencję do parajęzykowych wtrąceń, tj.: yyyyy, eee, aaa, mmm zacznij nagrywać swoje wypowiedzi i je odsłuchuj. Często nie zdajemy sobie w ogóle sprawy, że stosujemy takie „wypełniacze”, gdy się nad czymś zastanawiamy. O ile w komunikacji interpersonalnej nikt raczej nie zwróci na nie uwagi, natomiast w komunikacji medialnej, tego typu wtręty rozpraszają uwagę odbiorców.

Język ciała

Dowiedz się, w jakim kadrze będziesz widoczny: cała postać, amerykańskim (od kolan do głowy), średnim (od pasa w górę), w półzbliżeniu (popiersie) czy w zbliżeniu (sama głowa). Ta informacja pozwoli Ci się ustawić się przed kamerą i zapanować nad gestami.

Stopy – powinny być ustawione w naturalnej pozycji na szerokości bioder. Poczujemy się dzięki temu pewniej oraz utrudni to nieco kołysanie się podczas wystąpienia, do którego niektórzy mają tendencję w chwili stresu.

Kamera podkreśla zarówno mimikę, jak i gesty. Dlatego zadbajmy o to, by nasze ruchy były oszczędne, a wzrok stabilny. Najlepiej, by gesty nie wychodziły poza kwadrat: bioder i klatki piersiowej, a wzrok był skierowany na rozmówcę.

Strój i makijaż

Dobierz strój i makijaż do okazji. Nie bez powodu nad przebiegiem nagrań w produkcjach telewizyjnych czuwają styliści i makeupiści. Strój i makijaż mogą wzmocnić lub osłabić Twój przekaz. Unikaj nadmiaru biżuterii, której brzdęk w trakcie wywiadu mógłby przez przypadek zagłuszyć Twoje wypowiedzi.

Choć dziś sprzęt używany przez operatorów jest o wiele bardziej zaawansowany, niż np. dziesięć lat temu, to gość, który ma zamiłowanie do drobnych printów, jodełek czy kratek może nastręczyć trudności w zbalansowaniu obrazu. Lepiej więc jest wybierać jednolite tkaniny, bez wzorów. Nie bez znaczenia jest także zmatowienie twarzy. Błyszcząca, spocona lub czerwona twarz odbierana jest podświadomie jako oznaka nerwowości, a nawet kłamstwa (!), a co za tym idzie może obniżyć naszą wiarygodność.

Zadbaj i tło.

To element, o którym często zapominamy. Tymczasem, widz kieruje się tym co widzi. Jeśli np. po konferencji naukowej zdecydujemy się nagrać wypowiedź na tle toalety, nie przysłuży nam się to w budowaniu wizerunku profesjonalisty. Starajmy się więc wybierać do nagrań miejsca, które będą korespondowały z tematem rozmowy.

I na koniec: pamiętaj, że ćwiczenie czyni mistrza!

Autor: Magdalena M. Malara - Świtońska

Jesteś zainteresowany przeprowadzeniem przez nas takiego szkolenia? Skontaktuj się z lokalnym ośrodkiem FRDL