Miasta odgrywają kluczową rolę jako węzły działalności gospodarczej, społecznej, kulturalnej, koncentrując w swoich granicach strategiczną infrastrukturę. Do 2007 r. odsetek ludności miejskiej na świecie był niższy niż liczba mieszkańców obszarów wiejskich, w 2021 r. jednak poziom urbanizacji wzrósł do ok. 56%. Prognozy wskazują, że do 2050 r. dwie trzecie światowej populacji będzie zamieszkiwać tereny zurbanizowane. Urbanizacja na tak dużą skalę to stosunkowo nowe zjawisko, silnie powiązane z poziomem dojrzałości przemysłowej społeczeństw. Przez większość epoki przedindustrialnej mniej niż 5% ludności mieszkało w miastach, które pełniły głównie funkcje handlowe i administracyjne. Współcześnie, gdy ośrodki miejskie stają się epicentrami globalnych wyzwań i szans, miasta w Japonii odgrywają szczególną rolę. Doświadczenie Japonii w zarządzaniu wyzwaniami wynikającymi z uwarunkowań geograficznych, w zakresie przeciwdziałania klęskom żywiołowym oraz starzeniu się społeczeństwa uczyniło Japonię światowym liderem w rozwoju inteligentnych miast. To przywództwo nie ogranicza się wyłącznie do postępu technologicznego – obejmuje również budowę zrównoważonych, inkluzywnych i odpornych środowisk miejskich. Istnieją trzy kluczowe obszary, w których japońskie miasta mogą pełnić rolę lidera: odporność, dostępność i innowacyjność. Wspólnym celem wszelkich działań jest przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańcom, kluczowy aspekt stanowi jednak również poziom ich zadowolenia i dobrostanu. Miarą sukcesu ekonomicznego staje się czynnik, który na pierwszy rzut oka nie jest związany z ekonomią – poziom szczęśliwości mieszkańców, może być on kluczowym, choć niematerialnym, wskaźnikiem sukcesu. Władze lokalne miast Japonii, świadome rosnącej wagi jakości życia, zaczynają dostosowywać swoje działania w kierunku poprawy dobrostanu mieszkańców, traktując szczęście jako jeden z głównych celów zrównoważonego rozwoju w przyszłości. Europejskie podejście do rozwoju miast jest szerokie i obejmuje wiele dziedzin, podczas gdy model japoński koncentruje się na energii, infrastrukturze, technologii informacyjno-komunikacyjnej (ICT) oraz stylu życia. W obu przypadkach ICT odgrywa kluczową rolę w realizacji strategii urbanistycznej, pozwalając na równoczesne osiąganie celów gospodarczych i środowiskowych.



Dr Jolanta Gałuszka, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach